شیوهنامهی واکنش در برابر شیوع بیماری کووید-۱۹
کووید-۱۹ در اواخر سال ۲۰۱۹ در چین شیوع پیدا کرد. در بسیاری از موارد، این بیماری باعث ایجاد سندروم شدید و حاد تنفسی میشود (SARS)، حدود ۲۰% از مبتلایان به بستری در بیمارستانها و مراکز بهداشتی نیاز پیدا میکنند. ۱۴% این موارد به عنوان موارد حاد تلقی میشوند، ۶% به مراقبتهای ویژه (icu) نیاز پیدا میکنند و ۲% جان خود را از دست میدهند. دورهی نهفتگی این بیماری به طور متداول سه روز میباشد، اما ممکن است تا ۱۴ روز نیز افزایش پیدا کند. در مواردی حتی بین ۲۴ روز تا ۲۷ روز نیز برای دورهی نهفتگی بیماری گزارش شده است. این بیماری بسیار مسری است و در صورتی که هیچ گونه پروتکل یا مداخلات بهداشتی وجود نداشته باشد، تقریبا میتواند در هرروز میزان مبتلایان را ۵۰% افزایش دهد (نرخ بیمارزایی بین ۳ تا ۴). امروز این بیماری به صورت یک پاندمی گسترده در جهان شیوع پپدا کرده و زندگی بسیاری را دچار تغییر و تحول کرده است. ضروریست که اقداماتی جهت محدود کردن و متوقف کردن روند همهگیری این بیماری صورت پذیرد. ما این شیوه نامهها را برای افراد، گروهها و دولتها آماده کردیم.
شیوه نامهای برای خانوادهها:
در مناطقی که خطر ابتلا به بیماری افزایش یافته و دولتها اقدامات متناسبی برای کنترل بیماری انجام نمیدهند، محافظت از خانواده و گروهها امری چالش برانگیز خواهد بود. همانطور که یک آتش سوزی بزرگ حاصل زنجیرهای از مواد احتراق پذیر است، کووید-۱۹ نیز برای شیوع به مجموعهای از افراد آسیب پذیر نیاز دارد، پس برای جلوگیری از شیوع این بیماری:
ارتباطات بین خانواده و دیگران را کاهش دهید، و نیازهای ضروری را برطرف کنید و در صورت افزایش ریسک ابتلا به این بیماری، حتما محیط امنی را ایجاد کنید، محیطی که افراد حاضر در آن همگی به این توافق که نباید بدون پروتکلهای بهداشتی با دیگران تماس داشت یا در محیطهای خطرناک حضور پیدا کرد، پایبند باشند. این محیط امن باعث کنترل شیوع بیماری نیز میشود چرا که آنهایی که در این محیط امن حضور خواهند داشت باعث قطع شدن زنجیرهی شیوع بیماری خواهند شد. اعضای این محیط امن میتوانند با دیگر افراد یا دیگر محیطهای امن تشکیل حوزههای امن بزرگتری را بدهند. در بخش زیر شیوهنامههای ما برای خانوادهها ذکر شده است.
کاهش تماس بین خانواده و دیگران:
شیوهنامههای فردی ما را لطفا مطالعه کنید و آنها را با اعضای خانوادهی خود به اشتراک بگذارید. با آنها در مورد اینکه چطور میتوانند ارتباطات خود را با دیگران کاهش دهند صحبت کنید. جمعهای حضوری خانوادگی را به فضای مجازی ببرید. شیوع این بیماری از دو حالت خارج نیست، یا این بیماری شکست داده خواهد شد و یا گسترش پیدا خواهد کرد. در صورت شکست این بیماری همهی فعالیتها به حالت پیشین خود بازخواهند گشت اما در صورت پیشروی این بیماری، باید اقدامات گوناگونی صورت پذیرند. اطمینان حاصل کنید که شما و اعضای خانوادهتان کالاهای مورد نیاز مانند داروهای تجویزشدهای که از قبل مصرف میکردید، به اندازهی کافی ذخیره کردهاید. افرادی که در معرض آسیب بیشتری هستند که شامل افراد مسن، به طور کلی افراد بالای پنجاه سال و آنهایی که با بیماریهای مزمن دست و پنجه نرم میکنند در معرض خطر بیشتری هنگام تماس با دیگران هستند. ارتباطات حضوری آنها با دیگران را کاهش دهید، از آنها حمایتهای لازم را بکنید تا بتوانند در خانه بمانند و در مکانهای عمومی حضور نداشته باشند. به طور موقت اگر فردی از خانواده در خانههای سالمندان یا خوابگاهها حضور دارد، آنها را به محیطی ایزولهتر ببرید، مانند آسایشگاههای خصوصی و یا مراکز مراقبتی که افراد کمتری در آنها حضور دارند. اگر این امکان وجود ندارد، با مسئولین این مراکز حتما صحبت کنید و مطمئن شوید که پروتکلهای لازم برای جلوگیری از شیوع این بیماری را رعایت میکنند. از هرگونه جمع شدن در محیطهای عمومی، چه برای رویدادهای مختلف و چه در رستورانها خودداری کنید، مخصوصا جهت انجام هرگونه فعالیتی که در محیطهای بسته انجام میشوند. محیطهای امنی در زمان شرایط حاد شیوع بیماری بسازید: هدف اصلی ساخت این فضاهای امن توسط افراد، ایجاد واحدهای مفردی است که میتوانند بدون ارتباط با دیگران، نیازهای خود را برطرف کنند. افراد نبایستی برای این اقدامات منتظر دولتها و سیاستهای از بالا به پایین بمانند. در غیاب دخالت مستقیم و شدید سیستمها، ایجاد محیطهای امن به مثابه یک سیاست از پایین به بالا به دیگر افراد جامعه نیز کمک میکند. با افزایش سرعت ایجاد این محیطهای امن، نواحی امنی به وجود خواهند آمد که میتوانند شیوع محلی این بیماری را کنترل و یا حتی متوقف کنند. یک محیط امن میتواند از یک خانواده یا افرادی که برای مثال در یک مجتمع زندگی میکنند به وجود بیایند. میتوان به مرور بخشهای دیگری نیز به این محیط اضافه کرد که حتی با طی مسیر کوتاهی به شکل پیاده یا با ماشین، به آنها دسترسی داشت، البته اگر پروتکلهای بهداشتی به خوبی پیاده سازی شوند و همگی آنها را رعایت کنند. برای ایجاد یک محیط امن، همهی افراد – تاکید میشود – همهی افراد بایستی به این اصل که باید تماس و ارتباطات با دیگر افراد را کاهش داد، پایبند باشند. همچنین بایستی وظایف و نحوهی همکاری بین افراد حاضر در یک محیط به طور کامل مشخص شود. افراد حاضر در یک محیط امن بایستی در مورد شرایط سلامتی خود و مکانهایی که در آن تردد کردهاند با دیگر افراد صادق باشند و در مورد سلامت دیگر اعضا احساس مسئولیت کنند. برای این که افراد بتوانند در یک فضای مشترک حضور پیدا کنند، ممکن است به هماهنگیهایی با محل کار، مدرسه، خانواده و دوستان نیاز باشد. ممکن است نیاز باشد در صورت شاغل بودن فرد و با موافقت کارفرما، وی از خانه کار کند یا برای مدتی مرخصی بگیرد. ضروریست که تمامی برنامهریزیها شامل مقدار اقلام مورد نیاز باید به نحوی انجام شوند که در صورت نیاز، یک الی چندهفته حضور افراد در این محیطهای امن بتواند تمدید شود. باید احتیاطهای لازم را نیز هنگام تامین مایحتاج موردنیاز در نظر گرفت چرا که افراد برای تامین این مایحتاج در معرض دیگر افراد خارج از محیط امن قرارخواهند گرفت. بکارگیری استراتژیهای بقا در شرایط سخت میتواند در این زمینه یاری رسان باشد. دانستن این نکته که برای تامین مایحتاج مورد نیاز بایستی برنامه ریزی داشت، ضروریست، چرا که موجب در معرض خطر قرار گرفتن افراد میشود. تا جایی که امکان دارد برای تامین مایحتاج مورد نیاز خود مانند مواد غذایی از سرویس های تحویل در محل استقاده کنید، به این شکل میتوانید از حضور در محیطهایی مانند میادین تره بار را جلوگیری کنید. هنگام تحویل گرفتن کالا ها نیز بایستی مراقبتهایی توسط تحویل گیرنده انجام گیرد، در صورتی که پروتکل بهداشتی که شامل استفاده از دستکش نیز شود توسط سرویس تحویل در محل رعایت نشود، شستن و ضدعفونی کالاها توصیه میشود. برای فعالیتهای ضروری مانند خرید کردن که درهرصورت حداقل تماس فیزیکی وجود خواهد داشت، به نحوی باید برنامهریزی کرد که تماسها و مدت حضور در محیط به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. برای ترک کردن یا بازگشت به محیط امن باید اقدامات احتیاطی متناسبی درنظر گرفته شود، افراد باید از تجهیزات محافظتی شخصی که شامل دستکش یا دستمال کاغذی جهت برداشتن یا جا به جا کردن اجسام بدون تماس مستقیم با آنها ، ضدعفونی کننده یا الکل برای دستها و ماسک استفاده کنند. هنگام بازگشت باید قبل از ورود (توصیه میشود) یا به محض ورود به محیط ضدعفونی کامل یا شستشو انجام شود. روابط داخلی بین اعضای یک محیط امن و مراقبت متقابل افراد از یکدیگر را جدی بگیرید تا روابط بین افراد و سلامت روانی آنها حفظ شود. درک این موضوع که در این برههی حساس کنونی به اقداماتی فراتر از حالت عادی و فداکاریهایی نیازمندیم ضروریست. هرچند که این از خودگذشتگیها نمیتواند از اهمیت وجود درک متقابل بکاهد. افراد حاضر در محیط امن بایستی اطلاعات لازم جهت هرگونه اقدام متناسب هنگام بروز نشانههای بیماری در یکی از افراد را کسب کنند. این اقدامات بسته به هر کشور، استان و شهر میتواند متفاوت باشد و لزوما هم در همه جا یکسان نیست. افراد بایستی بقیهی اعضای گروه را از آخرین برنامهها برای جلوگیری از شیوع باخبر سازند و درصورتی که نشانههای بیماری در یکی از اعضا بروز کرد، بایستی هر چه سریعتر به او کمک کرده و تست تشحیص بیماری از او گرفته شود. تا زمانی که پاسخ تست مشخص شود بایستی برای احتیاط افراد خود را ایزوله کنند. در صورتی که شیوع بیماری گسترش پیدا کرد، گرفتن برخی تصمیمات سخت مانند این که آیا باید از محیط امن خارج شد و به دوستان و اعضای خانواده که درمحیط امنی حضور ندارند کمک کرد یا نه اجتناب ناپذیر خواهند بود. افراد بایستی برای گرفتن تصمیمات سخت آماده باشند.
در زمانی که ریسک بالایی وجود دارد، احتمال اشتباه و خطای فردی به نحوی که که باعث بخطر افتادن امنیت و سلامت افراد شود، وجود دارد. از آنجا که نبایستی واکنش بیش اندازه به این خطاها نشان داد، ذکر این نکته ضروریست که احتمال این که یک اقدام اشتباه باعث ایجاد آسیبی شود کم است، درواقع زنجیرهای از اقدامات اشتباه است که خطر را به شدت افزایش میدهد. فهم و یادگیری این نکته که این خطاها تکرار نشوند بسیار مهم تر و اثرگذار تر از متهم کردن، سرکوفت زدن و یا تنبیه افراد بخاطر اشتباهاتشان میباشد.
شیوهنامه هایی برای افراد وگروه ها:
در مورد سلامت خود مسئولیت پذیر باشید و دایرهی مسئولیت پذیری آگاهانه و اصولی را به سلامت اطرافیان خود نیز گسترش دهید. فاصله گذاری اجتماعی را تمرین کنید، با سطوح در محیطهای عمومی یا اشتراکی تماس نداشته باشید. از جمع شدن بپرهیزید. از تماس مستقیم با دیگران اجتناب کنید.دستهای خود را مرتب بشورید و حتما از ماسک هنگامی که نزدیک افرادی با علائم مشکوک هستید، استفاده کنید. هنگام سرفه و عطسه جلوی دهانتان را بپوشانید. حواستان به دمای بدن یا نشانههای اولیه بیماری (سرفه، عطسه، آب ریزش بینی، گلو درد) باشد. اگر نشانههای اولیه بیماری را دارید، خود را در یک محیط مجزا از دیگران جدا کنید. اگر نشانههای بیماری بیشتر شدند، با توجه به توصیه نامههای بهداشتی، به مراکز درمانی رجوع کنید و از حمل و نقل عمومی به هیچ عنوان استفاده نکنید. در مناطق پرخطر از ماسک بزنید. بدون تماس مستقیم با اعضای گروه یا خانوادهی خود، مایحتاج آنها را برطرف کنید. میتوانید مایحتاج آنها را بیرون از در خانههایشان بگذارید تا آن را تحویل بگیرند. با دیگران برای ایجاد محیط یا محیطهای امن همکاری کنید. در مورد دستورعمل ها و توصیهها برای دور ماندن از خطر با اعضای خانواده یا گروه خود صحبت کنید. کسانی که توصیهها را جدی میگیرند شناسایی کنید، سعی کنید سیاست مشترک و واحدی را در برابر این بیماری با آنها در پیش بگیرید. نیازها، نگرانیها و حتی فرصتهایی که ایجاد میشوند را با یکدیگر به اشتراک بگذارید. در مورد شایعات مطرح شده سختگیر باشید و اجازه گسترش شایعات و اطلاعات غلط را ندهید.
گر نزدیک مناطق یا کشورهایی هستید که موارد مثبت بیماری در آنها یافت شده. بایستی در تمامی مرزهای ورودی، سلامتی افراد بررسی شود. افرادی که دارای ریسک ناقل بودن یا ابتلا به بیماری هستند قبل از ورود به محیطهای غیر آلوده حداقل ۱۴ روز قرنطینه شوند. در مناطقی که ریسک بالاتری وجود دارد، گروههای محلی برای بررسی خانه به خانهی وجود یا عدم وجود نشانههای بیماری در ساکنین تشکیل شوند و این گروه ها باید با دماسنج مادون سرخ و تجهیزات محافظتی شخصی تجهیز شوند. همچنین این گروههای محلی بایستی افرادی که نیازمند خدمات حمایتی میباشند را شناسایی کنند. پیشاپیش استراتژیهایی برای تامین منابعی مانند ماسک، تجهیزات محافظتی شخصی، کیت تشخیص بیماری و همچنین روشهایی برای توزیع آنها باید طراحی شود. مناطقی که در آنها ابتلا به بیماری تایید شده یا احتمال شیوع در آنها هست بایستی شناسایی شوند. از سفرهای غیرضروری بین مناطق آلوده و غیرآلوده جلوگیری شود. افراد مشکوک و موارد قطعی ابتلا در مراکز جداگانهای ایزوله شوند و از منابع بهداشتی درمانی موردنیاز بهره مند باشند که شامل تجهیزات شخصی حفاظتی نیز می شود. افرادی که دارای نشانههای بیماری هستند بایستی طبق یک فرآیند مشخص به مراکز بهداشتی ایجاد شده برای انجام تست تشخیص بیماری مراجعه کنند، این افراد نبایستی از حمل نقل عمومی و تاکسیهای تلفنی استفاده کنند. همهی موارد مشکوک در تماس با یک فرد مبتلا به بیماری باید قرنطینه شوند و از آنها تست گرفته شود. آگاهی عمومی بایستی افزایش پیدا کند: بایستی نشانههای بیماری و راه های انتقال آن اعلام شود. بایستی روی نرخ شیوع بالای این بیماری و نشانههای معمول بیماری تاکید شود تا افراد برای حفظ مراقبهای بهداشتی ترغیب شوند. رعایت بهداشت فردی که شامل شست و شوی مرتب دستها، پوشیدن ماسک در مکانهای عمومی و خودداری از تماس با دیگر افراد است، توصیه شود. از تجمع افراد در محیطهای عمومی جلوگیری کنید. باید توجه خاصی برای جلوگیری از تردد یا بررسی سلامت افراد حاضر در محبطهای شلوغ و بسته مانند زندانها، مراکز بهداشتی، پانسیونها، آسایشگاهها، خانههای سالمندان، خوابگاهها، هاستلها و هتلها داشته باشید. در محیطهای آلوده برای هر محله یا گروهی، وظایفی تعریف کنید، گروهی شامل افرادی که به واسطهی وظایف یا شغلشان در تماس مستقیم بیشتری با دیگران هستند ایجاد کنید و وضعیت سلامت آنها را روزانه بسنجید، تا مبتلایان را شناسایی کرده و از شیوع بیماری جلوگیری کنید. برای مناطق دورافتاده، هم در بحث ارتباطات و هم در تامین منابع وارد عمل شوید. با مجامع جهانی و سازمان بهداشت جهانی در بحث های مربوط به هویت مبتلایان، تاریخچهی سفرها و جابهجاییهای آنها، درمانهای انجام شده، استراتژیهای جلوگیری از ابتلا به بیماری و کمبود های منابع بهداشتی و درمانی همکاری کنید. برنامهای برای درمان بیمارانی که کویید-۱۹ در آن مناطق شیوع دارد و این بیماران علائمی شبیه کووید-۱۹ دارند اما بیماری آنها کووید-۱۹ نیست، تدوین کنید. اماکن مقدس، دانشگاهها، مدارس و ادارات را تعطیل کنید. از مردم بخواهید در خانه بمانند و تمهیدات موردنیاز برای رسیدن مایحتاج موردنیاز آنها بدون تماس مستقیم درنظر گرفته شود. جستجوهای خانه به خانه با در نظر گرفتن تجهیزات محافظ شخصی برای گروهها جهت یافتن افرادی که دارای نشانههای اولیه بیماری هستند یا به خدماتی نیاز دارند انجام شود. شیوهنامهی اقتصادی که در ادامه آمده، اقدامات متفاوتی را که بنگاههای اقتصادی میتوانند برای جلوگیری از شیوع بیماری انجام دهند دربرمیگیرد. ما همچنین برای خرده فروشها و مراکز گردشگری اقدامات ویژهای را درنظر گرفته ایم.
توصیه های عمومی:
آگاهی کارکنان و خانوادههایشان را نسبت به شیوع کروناویروس و چگونگی جلوگیری از ابتلا به آن را افزایش دهید.سیاستهای درون سازمانی جهت کاهش شیوع بیماری اتخاذ کنید و بر اجرای دقیق آنها نظارت کنید. مطمئن شوید که کارکنان میدانند حتی در صورت بروز نشانههای اولیه بیماری، نباید در محیط های کاری و جلسات حضوری شرکت کنند و آنها بخاطر روزهایی که درگیر بیماری هستند، جریمه نخواهند شد. سیستمی جهت گزارش هرگونه مورد مشکوکی ایجاد کنید. از وضعیت بیمهی کارکنان مطمئن شوید تا آنها در صورت بروز هرگونه نشانهی بیماری از مراجعه به مراکز درمانی پرهیز نکنند. با مراکز درمانی محلی ارتباط برقرار کنید و با همکاری آنها به طور مداوم از کارکنان تست بگیرید. تجهیزات ضروری مانند ضدعفونی کنندههای دست، الکل، ماسک و دماسنجهای غیرتماسی مادون سرخ را فراهم کنید تا درصورت کمبود یا در دسترس نبودن آنها، کارکنان بتوانند از آنها استفاده کنند. به یاد داشته باشید که تقویت حلقههای ضعیف یک سازمان، اسیب پذیری کل سازمان را کاهش میدهد.
ملاقاتها، سفرها و مراجعین:
لاقاتهای حضوری را با جلسات مجازی جایگزین کنید، شرایطی فراهم کنید که در صورت امکان، کارکنان بتوانند از خانه کارهای خود را انجام دهند. هرگونه تردد به مناطق پرخطر (مناطق قرمز، نارنجی و حتی زرد) را ممنوع کنید. سفرهای غیرضروری را لغو کنید. باید کسب و کار خود را به گونهای تغییر دهید که از هرگونه تردد غیرضروری پرهیز شود. مراجعین را محدود کرده و قوانین و روشهایی برای استعلام و جلوگیری از حضور مراجعین بسته به وضعیت بیماری در محل سکونتشان یا نوع کسب و کارشان ایجاد کنید. وضعیت مراجعین و نشانههای آنها را بررسی کنید. مکان های کاری با استفاده از ساعات مرده و به نحوی انعطاف پذیر شیفت های کاری را تنظیم کنند تا تراکم افراد در محیطهای کاری کاهش پیدا کند. تراکم افراد حاضر باید به کمتر از ۵۰% حالت عادی کاهش پیدا کند. کارفرمایان بایستی از کارکنانی که از مناطقی میآیند که در آنها مورد قطعی ابتلا گزارش شده یا تماس مشکوکی حین تردد داشتهاند، بخواهند که تا ۱۴ روز خود را قرنطنیه کنند و سپس به سرکار برگردند. همچنین کارفرمایان باید وضعیت سلامتی آنها را به دقت دنبال کرده و درصورت نیاز گزارش یا درخواست مراقبت پزشکی کنند. ورودیها بایستی توسط افرادی که با دماسنجهای غیرتماسی مادون سرخ تجهیز شده و دمای بدن تمامی افراد کنترل شود و در صورتی که فاصله گذاری براساس پروتکلها مقدور نباشد(۱) به افراد در حین ورود ماسک داده شود. مسیر ورودی افراد به محل کار به نحوی تغییر داده شود که هر فرد هنگام ورود به محیط دستهای خود را شسته و ضدعفونی کند. چیدمان کارکنان در محیط را به نحوی تغییر دهید که از تجمع افراد در آسانسورها جلوگیری شود. آسانسورها نبایستی با ظرفیتی بیش از نصف ظرفیت عادی خود کار کنند. مطمئن شوید که محل کار کارکنان حداقل به اندازه ۳ فیت با یکدیگر فاصله دارند و فضای کاری هر نفر حداقل باید ۲۵ فیت مربع باشد. برای اداراتی که پرسنل آنها زیاد است، این حداقل های موجود در شیوه نامه ها بایستی افزایش پیدا کند. مکان های عمومی و پرتردد، سطوحی مانند کلیدهای کنترل سیستم های تهویه هوا را مرتب ضدعفونی کنید. سیستم هوا گرد با گردش داخلی را غیرفعال کنید و به طور هفتگی اجزای سیستمهای تهویه و فیلترها را تمیز/ضدعفونی/تعویض کنید. غذاخوری را از شکل تجمیعی خارج کنید، هنگام غذاخوری فاصله ی افراد بایستی حداقل ۳ فیت از یکدیگر باشد و افراد نباید روبروی یکدیگر بشینند. ظروف را جدا کنید و مکرر ضدعفونی نمایید. سلامت افراد شاغل در کافه تریا و یا آشپزخانه بایستی مرتب کنترل شود. از کارمندان بخواهید غذای خود را سفارش دهند و از حضور در رستورانها و غذاخوریها پرهیز کنند. شرایطی را فراهم کنید تا پیکهای غذا بتوانند بدون تماس مستقیم با افراد غذا را تحویل داده و سپس افراد غذا را در یک محیط بهداشتی تحویل بگیرند. نحوهی تردد کارمندان به محیط کار را بررسی کنید و به آنها توصیه کنید از حمل و نقل عمومی استفاده نکنند، یا با دقت پروتکلهای بهداشتی را که شامل عدم لمس سطوح، شستشوی دستها و استفاده از ماسک در محیطهای پرخطر می باشد رعایت کنند. وظایف مشخص شده در سیاستهای مربوط به ایمن سازی محلهای کار در برابر کروناویروس میتوانند برای خرده فروشیها و برخی مراکز گردگشگری نیز استفاده شوند. صنایعی که تماس و مراودات مستقیم نقش مهمی در آنها دارند ممکن است به نحو شدیدی مختل شوند. برخی مداخلات زودهنگام و موثر میتوانند تسهیل کنندهی شرایط باشند، به این شرط که در تمام جامعه گسترده باشند. نمیتوان بیش از این بر این نکته که افراد حتی درصورتی که نشانههای یک سرماخوردگی خفیف و ساده را داشته باشند، نباید در تماس با دیگران باشند تاکید کرد. از تمامی مراودات و تماس های افراد گزارش کاملی تهیه کنید تا اگر بیماری شناسایی شد، بتوانید هرچه سریع تر با تمامی کسانی که ممکن است در معرض بوده باشند تماس گرفته و آنها را از این موضوع مطلع کنید تا ریسک و خطر آسیب به مشتریان و کارکنان به حداقل برسد. شیوهای برای کسب و کار بدون مراجعهی حضوری و تماس مستقیم بایستی توسعه پیدا کند و اجرایی شود.
اختلاف نظرهایی در مورد استفاده کردن یا نکردن از ماسک وجود دارد. نظر ما این است که:
۱- هر فرد حتی در صورت داشتن صرفا نشانههای ضعیف بیماری بایستی از تماس مستقیم با دیگر افراد خودداری کرده و در زمان هایی که نیاز به برقراری تماس حضوری ضروری وجود دارد، چه در فضای عمومی و چه در فضای خصوصی، باید از ماسک استفاده کند.
۲- زدن ماسک باید در جامعه پذیرفته شود تا کسانی که بیمار هستند دچار تردیدی برای زدن ماسک از ترس انگشت نما شدن نداشته باشند.
۳- اگرچه ماسک ها نمیتوانند کاملا از شما در برابر خطرات احتمالی محافظت کنند و ممکن است بخاطر نیاز مراکز بهداشتی و درمان و کادر درمان به ماسک، در دسترس نباشند، اما در زمانی که شما فرد ناقلی قرار میگیرید، خطر ابتلا به بیماری را به شدت کاهش می دهد.
۴- برای افراد بالای ۵۰ سال، افراد دارای بیماری های زمینهای و افرادی که در محیط های پرخطر حضور دارند به دلیل خطر ابتلای شدیدتر به بیماری، بایستی حتما از ماسک استفاده شود. درحالتی که ماسکهای یکبار مصرف در دسترس نباشند، اگر چه ایده آل نیست، اما میتوان از ماسکهای قابل شستشو که با دست ساخته میشوند نیز استفاده کرد و با توجه به شرایط کنونی، به این نوع ماسک ها نیز در مراکز بهداتشی درمانی، خانه های سالمندان، آسایشگاهها و .. نیاز است.